Jak tworzyć informacje o zawodach funkcjonujących na rynku pracy?
4. ODNIESIENIE DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO
4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu
w ramach zawodu
Zalecenia dla zespołu eksperckiego:
- W opisie należy wyodrębnić dwa podzbiory informacji:
- Kształcenie.
- Szkolenie.
- W przypadku kształcenia (edukacja formalna) mogą to być np.:
- szkoły wyższe (o określonych kierunkach kształcenia i specjalnościach) oferujące studia I i II stopnia oraz studia podyplomowe,
- branżowe szkoły I i II stopnia, technika i szkoły policealne.
- W przypadku kwalifikacyjnych kursów zawodowych (dla osób dorosłych) w zawodach występujących w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego kształcenie mogą oferować:
- publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
- niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe,
- publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
- instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
- podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.
- W zawodach występujących w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego kwalifikacje potwierdzają, po zdaniu egzaminów, Okręgowe Komisje Egzaminacyjne w formie świadectw i dyplomów (otrzymanie świadectwa pod warunkiem uzyskania odpowiedniego poziomu wykształcenia). Na prośbę egzaminowanego może być również wydany
suplement Europass do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje. - W przypadku zawodów rzemieślniczych naukę zawodu oferują pracodawcy rzemieślnicy, a kompetencje potwierdzają Izby Rzemieślnicze. Po zdaniu egzaminu kandydat otrzymuje świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski.
- Jeśli nie prowadzi się kształcenia w systemie edukacji formalnej w danym zawodzie, to o tym fakcie trzeba napisać, tak jak w przykładzie poniżej. Jednakże warto podać alternatywne ścieżki kształcenia z uwzględnieniem zawodów pokrewnych.
- W przypadku szkolenia (edukacja pozaformalna) mogą to być np.
- wyspecjalizowane instytucje komercyjne, organizacje barażowe,
- instytucje oferujące szkolenia (kursy) w celu potwierdzenia kompetencji wymaganych do wykonywani określonych prac (tzw. uprawnienia zawodowe),
- pracodawcy zatrudniający w danym zawodzie,
- producenci maszyn, urządzeń, wyposażenia, narzędzi, materiałów,
- dostawcy szkoleń on-line. W opisie należy podać również przykładową tematykę szkolenia. W opisie należy podać również przykładową tematykę szkolenia.
- W tej sekcji zamieszczona jest (wspólna dla wszystkich zawodów) informacja opatrzona tytułem WAŻNE, w której znajdują się linki do wybranych publicznych źródeł danych (polskich i europejskich) obejmujących: szkolnictwo wyższe, szkolnictwo zawodowe, szkolenia zawodowe oraz inne (rekomendowane) źródła danych.
Przykład opisu dla zawodu Doradca zawodowy 242304:
Kształcenie
Obecnie (2018) kandydatów do pracy w zawodzie doradca zawodowy kształci się w systemie szkolnictwa wyższego na studiach I i/lub II stopnia, a także na studiach podyplomowych.
Studia przygotowujące do pracy w zawodzie doradca zawodowy prowadzone są najczęściej w zakresie doradztwa zawodowego lub pedagogiki pracy na kierunkach: pedagogika, pedagogika pracy, psychologia, socjologia, polityka społeczna, nauki społeczne lub ekonomia.
Osoby posiadające wykształcenie wyższe I lub II stopnia niezależnie od kierunku mogą skorzystać z oferowanych przez uczelnie wyższe studiów podyplomowych w zakresie m.in.: doradztwa zawodowego, doradztwa edukacyjno-zawodowego, doradztwa zawodowego i personalnego, doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy, doradztwa zawodowego dla osób z niepełnosprawnością.
Kształcenie doradców zawodowych prowadzone jest w uczelniach publicznych i niepublicznych na terenie całego kraju.
Szkolenie
Szkolenia doskonalące warsztat pracy doradcy zawodowego oferują:
- uczelnie wyższe,
- instytuty naukowo-badawcze,
- instytucje szkoleniowe, w tym firmy komercyjne,
- stowarzyszenia branżowe oraz inne organizacje pozarządowe,
- placówki doskonalenia nauczycieli.
Szkolenie doradców zawodowych odbywa się także podczas konferencji i seminariów oraz poprzez współpracę międzynarodową, w tym wizyty studyjne i działania typu job shadowing11.
Przykładowa tematyka szkoleń może dotyczyć:
- metod, technik i narzędzi wykorzystywanych przez doradców zawodowych w pracy z różnymi grupami odbiorców,
- tendencji zmian w świecie zawodów,
- zawodoznawstwa,
- sytuacji na międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym rynku pracy,
- adaptacji działań z innych obszarów np.: coachingu lub mentoringu w pracy doradcy zawodowego,
- stosowania narzędzi wymagających licencji np.: testy predyspozycji,
- rozwoju kompetencji indywidualnych, takich jak: komunikacja, asertywność, motywacja,
- rozwiązań prawnych regulujących pracę doradcy zawodowego.
Z reguły organizatorzy tych szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami.
Ważną formą doskonalenia zawodowego doradcy zawodowego jest samokształcenie, w tym korzystanie z otwartych zasobów edukacyjnych.
Więcej informacji o instytucjach oferujących kształcenie, szkolenie i/lub walidację kompetencji w ramach zawodu można uzyskać, korzystając z polecanych źródeł danych.
Ranking (monitoring) zawodów deficytowych i nadwyżkowych:
http://mz.praca.gov.pl https://www.gov.pl/web/rodzina/zawody-deficytowe-zrownowazone-i-nadwyzkowe
www.wybierzstudia.nauka.gov.pl
https://www.ore.edu.pl/category/ksztalcenie-zawodowe-i-ustawiczne
http://doradztwo.ore.edu.pl/wybieram-zawod
https://zrp.pl
Rejestr Instytucji Szkoleniowych – http://www.stor.praca.gov.pl/portal/#/ris
Baza Usług Rozwojowych – https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl
Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji – https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl
Bilans Kapitału Ludzkiego – https://bkl.parp.gov.pl
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji – http://www.frse.org.pl, http://europass.org.pl
Learning Opportunities and Qualifications in Europe – https://ec.europa.eu/ploteus