Kurs dla mentora w sektorze eko-przemysłu
M3.07. Realizacja ewaluacji procesu mentoringu
3. Użycie metod jakościowych
3.2. Różne rodzaje metod zbierania danych jakościowych
Zbierając dane jakościowe, można skorzystać z wielu metod, z których każda ma swoje wady i zalety.
- Wywiady (ustrukturyzowane i częściowo ustrukturyzowane).
W wywiadach ustrukturyzowanych pytania są rozpisane dokładnie w taki sposób, jak powinny być zadawane, a ankieter powinien zadać każdemu respondentowi pytania w takiej samej kolejności. W wywiadzie częściowo ustrukturyzowanym tematy są spisane w formie listy, a przykłady prób zapewnione i wywiad staje się bardziej formą dyskusji. - Grupy fokusowe
Grupy fokusowe to ustrukturyzowane dyskusje, mające na celu zrozumienie perspektyw, doświadczeń lub wiedzy innych osób na konkretny temat. Moderator sugeruje tematy i ułatwia dyskusję. Celem jest odkrycie „jak" i „dlaczego" danej rzeczy, aby zdobyć raczej odpowiedzi kontekstowe niż „tak" lub „nie". - Obserwacje
Obserwacje to ustrukturyzowane środki rejestrowania działań i interakcji uczestników ewaluacji. Dają możliwość zebrania danych na temat szeregu zachowań, uchwycenia interakcji i otwartego odkrywania tematu zainteresowania podczas ewaluacji. - Analiza produktów (np. dokumenty, nagrania, wideo)
Metoda ta jest ważna, ponieważ produkty mogą stanowić źródło danych do ewaluacji.
Takie materiały mogą umożliwić zdobycie wiedzy na temat ważnych zmian w rozwoju programu lub dojrzewania. Analizy dokumentów mogą też pomóc w formułowaniu pytań do ankiety lub wywiadu. - Stosowanie metod mieszanych
Trend w ewaluacji przesuwa się w stronę mieszania metod ilościowych i jakościowych i łączenia ich w jedną ewaluację, zwaną ewaluacją metodą mieszaną. To podejście ma sens, ponieważ każda metoda ma swoje mocne i słabe strony. Ich połączenie może prowadzić ewaluacji mocniejszej, pełniejszej niż zwykła ewaluacja korzystająca tylko z jednej metody.
Poufność i anonimowość
Poufność i anonimowość to kwestie zasadnicze dla Ciebie i ewaluatora. Należy bacznie strzec
prywatności swoich respondentów. Np. nazwiska uczestników nie mogą nigdy zostać ujawnione w raporcie z ewaluacji. Terminy „anonimowość" i „poufność" mają różne znaczenia i nie powinny być stosowane zamiennie.
- Anonimowość wymaga od Ciebie i ewaluatora braku wiedzy na temat tego, kim są uczestnicy. Np. nie prosisz respondentów o to, aby wpisali imiona na ankiecie lub przedstawili się grupie fokusowej.
- Poufność oznacza, że Ty i ewaluator wiecie, kim są uczestnicy, ale nie łączycie odpowiedzi z respondentami. Wszelkie posiadane informacje, które zawierają nazwisko danej osoby lub jej dane osobowe należy trzymać w zamkniętej szufladzie lub przechowywać w pliku elektronicznym chronionym hasłem.