LISTA KONTROLNA

Jak korzystać z LISTY KONTROLNEJ?

f. Lista kontrolna - 4. ODNIESIENIE DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

f. Lista kontrolna - 4. ODNIESIENIE DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

Element IOZ	Kryteria/wymagania podlegające sprawdzeniu przez eksperta metodologicznego oraz wewnętrzny zespół walidacyjny Partnera	Czy spełnione jest kryterium?
		TAK	NIE	ND

4. ODNIESIENIE DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

TAK

NIE

4.1

132) Możliwości podjęcia pracy w zawodzie – Piszemy o potencjalnych miejscach pracy (rodzaje instytucji/podmiotów), gdzie istnieje możliwość zatrudnienia pracownika w danym zawodzie, ale bez powtarzania zapisów z pkt. 2., jak w przykładzie (kontynuacja pkt. 75):
Pracownik w zawodzie frezer może pracować m.in. w zakładzie:

produkcyjnym, stosującym maszynową obróbkę skrawaniem,
naprawczym, stosującym maszynową obróbkę skrawaniem,
usługowym, świadczącym usługi maszynowej obróbki skrawaniem.

Obecnie (2018 r.) wg barometru zawodów zawód frezer jest zawodem deficytowym. Pracownicy w tym zawodzie są poszukiwani na rynku pracy. W opisie warto wspomnieć o tym (j.w.), czy zawód jest deficytowy (ponieważ wzrasta wtedy szansa na zatrudnienie w tym zawodzie) posiłkując się analizą zaczerpniętą z zalecanego zasobu internetowego Barometr zawodów: https://barometrzawodow.pl lub innych źródeł wskazanych w ramce WAŻNE – pkt 4.1. Można również w zwięzłej formie dodać aktualne statystyki (GUS, urzędów centralnych, wyników badań barometru i rankingu zawodów) dotyczące zatrudnienia w danym zawodzie lub branży.

133) Możliwości podjęcia pracy w zawodzie – Jeśli w zawodzie praktykowane jest prowadzenie własnej działalności gospodarczej, to również o tym trzeba napisać, jak w przykładzie:
Osoby poszukujące pracy w zawodzie parkieciarz mają duże możliwości zatrudnienia w przedsiębiorstwach przetwórstwa drewna oraz tworzyw drzewnych, budowlanych oraz usługowo-remontowych, m.in. w:

stolarniach,
zakładach usługowych zajmujących się robotami wykończeniowymi oraz remontami,
przedsiębiorstwach produkcyjnych przetwórstwa drewna oraz tworzyw drzewnych (w tym zajmujących się produkcją parkietu),
przedsiębiorstwach budowlanych, zwłaszcza działających w obszarze budownictwa mieszkaniowego. Parkieciarz posiadający doświadczenie zawodowe może założyć i prowadzić własną działalność gospodarczą, świadcząc usługi parkieciarskie.

4.2	134) Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu – Opis w tym punkcie musi być spójny z pkt. 2.5, 2.6 i 2.7, ale nie może to być identyczne powtórzenie zapisów – tutaj należy pisać przede wszystkim o instytucjach	TAK	NIE	ND
	135) Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu – Koncentrujemy się na instytucjach (podajmy ich rodzaje/typy i w uzasadnionych przypadkach nazwy własne – jeśli są to jedyne instytucje na rynku) i ich ofercie kształcenia / szkolenia (z podaniem przykładowej tematyki szkolenia). W opisie musi być informacja: Kto kształci? Kto szkoli? oraz Kto potwierdza kompetencje?
	136) Kształcenie – Jeśli opisywany zawód jest powiązany z zawodami szkolnictwa zawodowego i rzemiosła to opis powinien być porównywany z przykładem (kontynuacja pkt. 75): Obecnie (2018 r.) w ramach systemu kształcenia zawodowego w Polsce nie przygotowuje się kandydatów do pracy w zawodzie frezer. Kształcenie w zawodzie pokrewnym (szkolnym) operator obrabiarek skrawających oferują branżowe szkoły I stopnia, a w przypadku zawodu pokrewnego (szkolnego) technik mechanik – branżowe szkoły II stopnia oraz technika. Możliwe jest również uczestnictwo w kwalifikacyjnych kursach zawodowych (dla dorosłych) w ramach kwalifikacji MG.19 Użytkowanie obrabiarek skrawających, które mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe, niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe, publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową, podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców. Kwalifikację MG.19 potwierdzają (również w trybie eksternistycznym) Okręgowe Komisje Egzaminacyjne. Kompetencje przydatne do wykonywania zawodu frezer można także uzyskać w systemie rzemieślniczego przygotowania zawodowego, w zawodzie pokrewnym operator obrabiarek skrawających. Tytuły czeladnika i mistrza w tym zawodzie, po spełnieniu wymagań formalnych i zdaniu egzaminu, potwierdzają Izby Rzemieślnicze.
	137) Kształcenie – W niektórych zawodach wystarczający jest zapis (jeśli rzeczywiście tak jest): Obecnie (2018 r.) w ramach systemu kształcenia zawodowego w Polsce nie przygotowuje się kandydatów do pracy w zawodzie instruktor nauki jazdy
	138) Kształcenie – Jeśli opisywany zawód wymaga wykształcenia wyższego, to treść opisu powinna być porównywalna z przykładem: Obecnie (2018 r.) do pracy w zawodzie biotechnolog przygotowują w Polsce liczne szkoły wyższe na studiach I i II oraz III stopnia. Kierunek ten posiadają w swej ofercie zarówno uczelnie techniczne, jak i uniwersytety, w tym medyczne i rolnicze. Wiele uczelni w Polsce oferuje także kształcenie w systemie studiów podyplomowych dla absolwentów szkół wyższych, pragnących poszerzyć swoją wiedzę z zakresu wybranych zagadnień biotechnologicznych. Przy wyborze właściwej szkoły wyższej przyszły biotechnolog powinien brać pod uwagę to, czy swoją przyszłość chciałby związać z przemysłem, czy też np. z medycyną.
	139) Szkolenie – Jeśli opisywany zawód jest powiązany lub nie jest powiązany z zawodami szkolnictwa zawodowego i rzemiosła, to opis powinien być porównywany z przykładem (kontynuacja pkt. 75): Szkolenie dla zawodu frezer może być organizowane przez: pracodawców na własne potrzeby (dla kandydatów do pracy i pracowników), producentów i dystrybutorów sprzętu i technologii związanej ze sprzedażą frezarek. Szkolenia są również oferowane na wolnym rynku usług edukacyjnych. Przykładowa tematyka: obsługa i programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie, obsługa frezarki. Z reguły organizatorzy tych szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami
	140) Szkolenie – Jeśli opisywany zawód nie jest powiązany z zawodami szkolnictwa zawodowego i/lub rzemiosła, to opis powinien być porównywany z przykładem (kontynuacja pkt. 136): Kandydaci na instruktorów nauki jazdy mogą skorzystać z usług firm szkoleniowych w zakresie kursu dla kandydatów na instruktorów osób, ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi. Szkolenie instruktorów nauki jazdy może prowadzić: Ośrodek Szkolenia Kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań – odpowiednio do zakresu posiadanego poświadczenia, jednostka wojskowa – w zakresie szkolenia instruktorów na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jednostka organizacyjna służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych – w zakresie szkolenia osób na potrzeby tych służb, podmiot wykonujący przewozy tramwajem – w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania tramwajem, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego.
	141) Szkolenie – Jeśli opisywany zawód wymaga wykształcenia wyższego, to treść opisu powinna być porównywalna z przykładem: W ramach kursów i szkoleń organizowanych przez specjalistyczne firmy szkoleniowe oraz wyższe uczelnie, biotechnolog może podnosić swoje kwalifikacje np. w zakresie: języków obcych, − znajomości zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP), Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP/cGMP), Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), obsługi specjalistycznego oprogramowania, znajomości zasad opracowywania dokumentacji, znajomości systemów zarządzania jakością, znajomości zasad funkcjonowania zakładów produkcyjnych, w których realizowane są procesy biotechnologiczne, nowoczesnych metod analitycznych. Ponadto biotechnolog może uczestniczyć w szkoleniach przeprowadzanych przez dostawców i producentów sprzętu, którego zakup dokonywany jest często w pakiecie z kursem szkoleniowym dla określonej grupy pracowników. Z reguły organizatorzy tych szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami.

4.3	142) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Opis powinny być wyłącznie syntezą informacji o zarobkach (podane w punktach), np. w formie przedziału (od−do lub wynagrodzenie najniższe, najczęściej stosowane, najwyższe).	TAK	NIE	ND
	143) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Jeśli w danym zawodzie wynagrodzenie jest zróżnicowane, to należy wymienić (w formie wypunktowania) od czego to zależy?
	144) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Co do zasady nie piszemy o tzw. benefitach (pozapłacowe składniki wynagrodzenia), chyba że dana grupa zawodowa wyróżnia się pod tym względem i np. z uwagi na sytuację na rynku pracy tego rodzaju narzędzia są powszechnie stosowane (z zapisem w rodzaju „W zawodzie (…) powszechnie oferowane są pakiety usług medycznych oraz rekreacyjno-sportowych…”
	145) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Piszemy o wynagrodzeniu „miesięcznym” i „brutto” - te słowa mają się pojawiać zawsze w każdym opisie. Dopuszcza się podawanie wynagrodzenia brutto średniego i/lub jako mediany wynagrodzeń brutto, przy czym należy to wyraźnie zaznaczyć
	146) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Treść opisu tego punktu powinna być porównywana z przykładem: Obecnie (2018 r.) wynagrodzenie miesięczne brutto osób pracujących w zawodzie instruktor nauki jazdy jest zróżnicowane i wynosi od 2100 zł do 5000 zł w przeliczeniu na jeden etat. Poziom wynagrodzeń miesięcznych brutto kształtuje się: w przypadku osób bez doświadczenia w zakresie od 2100 zł do 3000 zł, po kilku latach pracy, uzyskaniu pewnego doświadczenia i rozszerzeniu uprawnień o kolejne kategorie prawa jazdy, w przedziale od 3000 zł do 4000 zł, na stanowiskach wymagających wyższych kompetencji oraz dużego doświadczenia – kierownik grupy instruktorów w Ośrodku Szkolenia Kierowców, organizator szkoleń osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami – od 4000 zł do 5000 zł. Instruktor nauki jazdy może otrzymywać dodatkowe premie, wynikające z wysokiej zdawalności szkolonych przez niego osób. Poziom wynagrodzeń osób wykonujących zawód instruktora nauki jazdy uzależniony jest m.in. od: szczegółowego zakresu zadań, stażu pracy, posiadanych uprawnień, sytuacji na lokalnym rynku pracy, rodzaju pracodawcy (prywatny, publiczny), liczby firm działających na danym terenie, wielkości aglomeracji i regionu Polski, koniunktury na rynku pracowniczym.
	147) Zarobki osób wykonujący dany zawód/daną grupę zawodów – Jeśli wysokość zarobków była przytaczane na podstawie innych źródeł niż te polecane w ramce WAŻNE (w tym punkcie) to w pkt 6 w zasobach internetowych należy dodać link do zarobków w danym zawodzie, skąd zaczerpnięta była informacja

4.4	148) Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie – Opis zawiera informacje dotyczące możliwości zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami w zawodzie w kontekście wykazu kategorii niepełnosprawności (zał. nr 12 i 13 do LK), które podawane są w punktach ze wskazaniem konkretnych kodów niepełnosprawności i ich syntetycznym opisem (wg standardu w Podręczniku). Ich kolejność zapisu powinna wynikać z numeracji kodów (rosnąco od 01 do 12). W tej sekcji jest również obligatoryjna zielona ramka WAŻNE, która w treści nie powinna być zmieniana.	TAK	NIE	ND
	149) Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie – Po analizie opisu informacji o zawodzie należy wybrać ze standardu (z Podręcznika) tylko te rodzaje niepełnosprawności, które dają możliwość zatrudnienia w opisywanym zawodzie, a resztę pominąć (tzn. nie wymieniać tych rodzajów niepełnosprawności, przy których zatrudnienie jest niemożliwe).
	150) Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie – Treść opisu tego punktu powinna być porównywany z przykładem: W zawodzie rzecznik patentowy możliwe jest zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Warunkiem niezbędnym jest identyfikacja barier i dostosowanie technicznych i organizacyjnych warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób: z dysfunkcją narządu słuchu (03-L), jeśli niepełnosprawność jest możliwa do skorygowania za pomocą implantów lub aparatów słuchowych, z zaburzeniami głosu, mowy (03-L), jeśli umożliwiają skuteczny kontakt interpersonalny i komunikację, z chorobami narządu wzroku (04-O) – jeśli posiadana wada jest skorygowana odpowiednimi szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi, które zapewnią ostrość widzenia, z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych (05-R), która nie wyklucza stania i chodzenia, w tym samodzielnego przemieszczania się, z niewielką dysfunkcją kończyn górnych (05-R), która nie wyklucza wykonywania bardziej precyzyjnych czynności. Niepełnosprawność kandydata do tego zawodu nie może wpływać na skuteczny kontakt interpersonalny, komunikację oraz funkcje poznawcze. WAŻNE: Decyzja o zatrudnieniu osoby z jakimkolwiek rodzajem niepełnosprawności może być podjęta wyłącznie po indywidualnej konsultacji z lekarzem medycyny pracy.
	151) Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie – W niektórych zawodach mogą pojawić się zapisy (ale zielona ramka WAŻNE jw. występuje) następującej treści: W zawodzie instruktor techniki jazdy na ogół nie jest możliwe zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami W zawodzie drwal / pilarz drzew ze względu na specyfikę pracy niezalecane jest zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami W zawodzie mechanik maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego nie zatrudnia się osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Jest to spowodowane uciążliwymi warunkami pracy pod ziemią w kopalni oraz zapisami w przepisach branżowych.

Załączniki do LISTY KONTROLNEJ dla ODNIESIENIA DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO:

12_Do_4.4_Kody_niepelnosprawosci.pdf
13_Do_4.4_Karty_zawodów_dla_osob_niepelnosprawnych_CIOP_PIB.pdf
15_Do_2.5_2.6_2.7_4.2_Etap_III_Rozp. MEN_KZSB_15.02.2019.pdf
16_Do_2_3_4.2_Mala-encyklopedia-ZSK_IBE.pdf