4. ODNIESIENIE DO SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu

Zalecenia dla zespołu eksperckiego:

• W opisie należy wyodrębnić dwa podzbiory informacji:
  • Kształcenie.
  • Szkolenie.
  odnoszące się wyłącznie do podania typów/rodzajów instytucji, które kształcą i szkolą w danym zawodzie oraz potwierdzają kompetencje zawodowe. Z zasady nie powołujemy się na nazwy własne instytucji, chyba że są to instytucje jedyne na rynku edukacji formalnej i pozaformalnej.
• W przypadku kształcenia (edukacja formalna) mogą to być np.:
• szkoły wyższe (o określonych kierunkach kształcenia i specjalnościach) oferujące studia I i II stopnia oraz studia podyplomowe,
• branżowe szkoły I i II stopnia, technika i szkoły policealne.
• W przypadku kwalifikacyjnych kursów zawodowych (dla osób dorosłych) w zawodach występujących w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego kształcenie mogą oferować:
  
  • publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
  • niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe,
  • publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
  • instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
  • podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.
• W zawodach występujących w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego kwalifikacje potwierdzają, po zdaniu egzaminów, Okręgowe Komisje Egzaminacyjne w formie świadectw i dyplomów (otrzymanie świadectwa pod warunkiem uzyskania odpowiedniego poziomu wykształcenia). Na prośbę egzaminowanego może być również wydany
  suplement Europass do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje.
• W przypadku zawodów rzemieślniczych naukę zawodu oferują pracodawcy rzemieślnicy, a kompetencje potwierdzają Izby Rzemieślnicze. Po zdaniu egzaminu kandydat otrzymuje świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski.
• Jeśli nie prowadzi się kształcenia w systemie edukacji formalnej w danym zawodzie, to o tym fakcie trzeba napisać, tak jak w przykładzie poniżej. Jednakże warto podać alternatywne ścieżki kształcenia z uwzględnieniem zawodów pokrewnych.
• W przypadku szkolenia (edukacja pozaformalna) mogą to być np.
  • wyspecjalizowane instytucje komercyjne, organizacje barażowe,
  • instytucje oferujące szkolenia (kursy) w celu potwierdzenia kompetencji wymaganych do wykonywani określonych prac (tzw. uprawnienia zawodowe),
  • pracodawcy zatrudniający w danym zawodzie,
  • producenci maszyn, urządzeń, wyposażenia, narzędzi, materiałów,
  • dostawcy szkoleń on-line. W opisie należy podać również przykładową tematykę szkolenia.
  W opisie należy podać również przykładową tematykę szkolenia.
• W tej sekcji zamieszczona jest (wspólna dla wszystkich zawodów) informacja opatrzona tytułem WAŻNE, w której znajdują się linki do wybranych publicznych źródeł danych (polskich i europejskich) obejmujących: szkolnictwo wyższe, szkolnictwo zawodowe, szkolenia zawodowe oraz inne (rekomendowane) źródła danych.

Przykład opisu dla zawodu Doradca zawodowy 242304:

Kształcenie

Obecnie (2018) kandydatów do pracy w zawodzie doradca zawodowy kształci się w systemie szkolnictwa wyższego na studiach I i/lub II stopnia, a także na studiach podyplomowych.

Studia przygotowujące do pracy w zawodzie doradca zawodowy prowadzone są najczęściej w zakresie doradztwa zawodowego lub pedagogiki pracy na kierunkach: pedagogika, pedagogika pracy, psychologia, socjologia, polityka społeczna, nauki społeczne lub ekonomia.

Osoby posiadające wykształcenie wyższe I lub II stopnia niezależnie od kierunku mogą skorzystać z oferowanych przez uczelnie wyższe studiów podyplomowych w zakresie m.in.: doradztwa zawodowego, doradztwa edukacyjno-zawodowego, doradztwa zawodowego i personalnego, doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy, doradztwa zawodowego dla osób z niepełnosprawnością.

Kształcenie doradców zawodowych prowadzone jest w uczelniach publicznych i niepublicznych na terenie całego kraju.

Szkolenie

Szkolenia doskonalące warsztat pracy doradcy zawodowego oferują:

• uczelnie wyższe,
• instytuty naukowo-badawcze,
• instytucje szkoleniowe, w tym firmy komercyjne,
• stowarzyszenia branżowe oraz inne organizacje pozarządowe,
• placówki doskonalenia nauczycieli.

Szkolenie doradców zawodowych odbywa się także podczas konferencji i seminariów oraz poprzez współpracę międzynarodową, w tym wizyty studyjne i działania typu job shadowing¹¹.

Przykładowa tematyka szkoleń może dotyczyć:

• metod, technik i narzędzi wykorzystywanych przez doradców zawodowych w pracy z różnymi grupami odbiorców,
• tendencji zmian w świecie zawodów,
• zawodoznawstwa,
• sytuacji na międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym rynku pracy,
• adaptacji działań z innych obszarów np.: coachingu lub mentoringu w pracy doradcy zawodowego,
• stosowania narzędzi wymagających licencji np.: testy predyspozycji,
• rozwoju kompetencji indywidualnych, takich jak: komunikacja, asertywność, motywacja,
• rozwiązań prawnych regulujących pracę doradcy zawodowego.

Z reguły organizatorzy tych szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami/zaświadczeniami.

Ważną formą doskonalenia zawodowego doradcy zawodowego jest samokształcenie, w tym korzystanie z otwartych zasobów edukacyjnych.