3. ZADANIA ZAWODOWE I WYMAGANE KOMPETENCJE

3.1 Zadania zawodowe

Zalecenia dla zespołu eksperckiego:

• Ta sekcja zawiera sześć podzbiorów informacji (od 3.1 do 3.6), które opisują zawód w kontekście wymagań związanych z realizacją zadań zawodowych na podstawowych stanowiskach pracy
• Język opisu tego zbioru informacji musi mieć charakter fachowy/branżowy. Należy stosować terminologię zawodową, zrozumiałą dla pracodawcy i pracowników danej branży.
• Jest to główna część informacji o zawodzie z punktu widzenia wymagań w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, jakie powinien mieć kandydat do wykonywania danego zawodu.
• W poszczególnych podzbiorach informacji zespół ekspercki wskazuje pojęcia (w tekście dane pojęcie należy podkreślić i przypisać mu kolejny numer w formie indeksu górnego), które nie są powszechnie znane (specjalistyczne/branżowe informacje z tego zakresu zamieszczamy w oddzielnej tabeli; patrz sekcja 7.2).

Zalecenia dla zespołu eksperckiego:

• Punktem odniesienia do przygotowania tego zbioru informacji jest definicja terminu „Zadanie zawodowe”.
• W opisie wymieniamy zadania, nadając im kolejny numer (Z1, Z2, Z3 itd.). Mają to być zadania zawodowe typowe/podstawowe dla zawodu. Unikamy wymieniania zadań zawodowych specjalistycznych i wykonywanych sporadycznie. Liczba zadań zawodowych powinna być optymalnie dobrana, zgodnie z definicją zadania zawodowego.
• Lista zadań zawodowych powinna być uporządkowana w logicznej kolejności wynikającej z procesu pracy (planowanie, organizowanie, wykonanie, kontrolowanie).
• Praktyka tworzenia standardów kwalifikacji/kompetencji zawodowych wskazuje, że liczba zadań zawodowych jest uzależniona od zakresu i złożoności prac wykonywanych na stanowiskach pracy w danym zawodzie i mieści się (średnio) w granicach od 6 do 15 zadań zawodowych.
• Nazwy zadań zawodowych formułowane są jako rzeczowniki odczasownikowe(Wykonywanie…, Mierzenie…, Projektowanie…, Badanie…, Klejenie…., Analizowanie…, Wyliczanie…., Dobieranie…, Diagnozowanie… itp.). W praktyce: nie „analiza…”, tylko „analizowanie…”, nie „dobór…”, tylko „dobieranie…”, nie „diagnoza…”, tylko „diagnozowanie” itd.
• W odniesieniu do zawodów związanych z medycyną niekonwencjonalną lub np. związanych z usługami kosmetycznymi czy poprawiających sprawność fizyczną zadania zawodowe należy tak formułować, aby nie kolidowały z uprawnieniami, jakie są potrzebne do ich wykonywania, które są właściwe dla innych zawodów, np. lekarskich.
• Przy formułowaniu nazw zadań zawodowych należy pierwszą część opisu zadania zawodowego zorientować na pracownika, np. Planowanie działalności w zakresie zagospodarowania odpadów, a drugą część opisu na pracę – z uwzględnieniem ich specyfiki.
• W celu sprawdzenia poprawności sformułowania nazwy zadania zawodowego zespół ekspercki powinien stwierdzić, jaki efekt końcowy daje wykonanie określonego zadania. Jeśli jest to „produkt”, np. odpady zbierane w przedsiębiorstwie, lub „usługa”, np. wymiana oleju w samochodzie, czy też „istotna decyzja”, np. planowanie działalności w zakresie zagospodarowania odpadów, wówczas możemy mówić o poprawności zapisu zadań zawodowych.

Przykład opisu dla zawodu Doradca zawodowy 242304:

Pracownik w zawodzie doradca zawodowy wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Diagnozowanie zapotrzebowania dzieci i młodzieży na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego i informacji edukacyjno-zawodowej.
  Z2 Prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego dla dzieci i młodzieży.
  Z3 Prowadzenie indywidulnego doradztwa zawodowego dla dzieci i młodzieży.
  Z4 Gromadzenie, aktualizowanie, opracowywanie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych dzieciom i młodzieży oraz innym zainteresowanym osobom, w tym nauczycielom i rodzicom.
  Z5 Opracowywanie, koordynowanie i wspieranie realizacji programu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego (WSDZ)³⁷ w oparciu o współpracę z innymi nauczycielami, psychologami lub pedagogami.
  Z6 Prowadzenie poradnictwa zawodowego dla osób dorosłych w formach indywidualnych.
  Z7 Prowadzenie poradnictwa zawodowego dla osób dorosłych w formach grupowych.
  Z8 Opracowywanie diagnozy potencjału zawodowego i potrzeb szkoleniowych osób dorosłych.
  Z9 Gromadzenie, opracowywanie, aktualizowanie i udostępnianie osobom dorosłym informacji zawodowych, edukacyjnych oraz dotyczących rynku pracy, kształcenia ustawicznego i potwierdzania kwalifikacji.