2. OPIS ZAWODU

2.1. Synteza zawodu

Zalecenia dla zespołu eksperckiego:

• Ten zbiór informacji o zawodzie zawiera siedem podzbiorów informacji (sekcje od 2.1 do 2.7), które opisują zawód w kontekście tego, co się robi w środowisku pracy, z jakich maszyn i urządzeń się korzysta, jakie są wymagania dla kandydatów zainteresowanych podjęciem pracy w danym zawodzie oraz jakie są możliwości awansu i perspektywy ich rozwoju zawodowego.
• Należy zapoznać się z przykładami opisów standardów kwalifikacji/kompetencji zawodowych (dotyczy to zawodów grupy „A” i „B” z listy 1000 zawodów), które są dostępne pod adresem: ftp://kwalifikacje.praca.gov.pl oraz opisami zawodów i informacji o zawodach udostępnione na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia pod adresem: http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy.
• Opisy poszczególnych sekcji muszą być zwięzłe, z użyciem prostych zdań oraz bez powtórzeń. Stosujemy podział na krótkie moduły informacyjne. Tam, gdzie to tylko możliwe, treści powinny być wypunktowane, np. obowiązki, czynności, wytwory pracy, klienci, warunki pracy, wykorzystywane narzędzia, wymagania zdrowotne, zagrożenia etc.
• W tym punkcie, ale także w pozostałych częściach opisu, należy unikać podawania tzw. prawd ogólnych dotyczących np. „konieczności wykonywania zawodu zgodnie z obowiązującym prawem” lub „konieczności przestrzegania zasad moralnych obowiązujących w społeczeństwie”.
• Należy również unikać zapisów, w których odwołujemy się się do regulacji prawnych i podajemy pełną nazwę publikatora. Jeśli taka sytuacja wystąpi, należy podać jedynie tytuł ustawy/rozporządzenia, a publikator zamieszczamy w pkt 6, zgodnie z przyjętym standardem zapisu regulacji prawnych.
• W poszczególnych zbiorach informacji zespół ekspercki wskazuje pojęcia (w tekście dane pojęcie należy podkreślić i przypisać mu kolejny numer w formie indeksu górnego – patrz przykład opisu dla zbioru 2.1. Synteza zawodu), które nie są powszechnie znane (pojęcia branżowe fachowe). Definicje tych pojęć zamieszczamy w oddzielnej tabeli, patrz punkt 7.2.

Zalecenia dla zespołu eksperckiego:

• Opis powinien zawierać uogólnione informacje o zadaniach i kompetencjach zawodowych w syntetycznej, zwartej formie, ale nie ich kopię z pkt 3. Należy unikać długich, rozbudowanych zdań.
• Synteza powinna zawierać kilka zdań, które dają odpowiedź na pytanie: „Co jest misją/ celem głównym wykonywania zawodu w aspekcie gospodarczym i/lub społecznym?”.
• Jeżeli opisywany zawód jest złożony (tzn. obejmuje szerokie spektrum działalności, posiada dużą liczbę zadań zawodowych lub integruje kilka zawodów węższych), to informacja o tym powinna znaleźć się w tym punkcie w formie zapisu w ramce „WAŻNE:” (przykładem takiego zawodu może być trener, mentor, coach).
• Przed sformułowaniem syntezy zawodu warto zapoznać się z przykładami opisów standardów kwalifikacji/kompetencji zawodowych (dotyczy tych, które są dostępne pod adresem: ftp://kwalifikacje.praca.gov.pl oraz opisami zawodów zamieszczone w wyszukiwarce pod adresem: https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow

Przykład opisu dla zawodu Doradca zawodowy 242304:

Doradca zawodowy wspomaga dzieci, młodzież i osoby dorosłe w dokonywaniu trafnych wyborów edukacyjnych i zawodowych oraz wspiera całożyciowy rozwój zawodowy. W swojej działalności wykorzystuje indywidualne i grupowe metody pracy sprzyjające określeniu potencjału osobistego²¹, uwzględniając aktualne i prognozowane potrzeby rynku pracy i edukacji. Upowszechnia informacje dotyczące możliwości edukacyjnych i rynku pracy. Uczestniczy w doborze kandydatów na stanowiska wymagające specjalnych predyspozycji psychofizycznych²³ oraz przy realizacji procesów restrukturyzacji zatrudnienia³⁰.